بهار گذشته، سرکلاس درس دانشگاه، استاد از کم و کیف ورود ماشین به عرصه زندگی بشر و پیامدهایش گفت و بعد از ما خواست که نظر خودمان را بگوییم. من از آلودگی هوای شهرهای بزرگ که میگویند 70درصد آن ناشی از گازهای آلاینده خودروهاست و مرگومیر روزافزون مردم بر اثر تصادف خودروها در بزرگراهها و اینکه در خیابانها بیشتر رانندگان به عابران پیاده حق عبور نمیدهند، گفتم و از این پدیده با عنوان ماشینیسم یاد کردم. استاد تذکر داد که این اصطلاح غلط است و غلط هم سر زبانها افتاده است، بهتر است بگوییم ماشین زدگی نه ماشینیسم...! او ادامه داد که ماشینزدگی عارضهای زیانبار است که بیشتر گریبانگیر شهرنشینان به ویژه در شهرهای بزرگ و پرجمعیت دنیا شده است و نشانههایش را در همین کلانشهر تهران هم میتوانیم ببینیم.
ماشینزدگی منحصر و محدود به اتومبیل که یک نوعماشین است نمیشود بلکه همین کامپیوتر هم که موتور دارد نوعی ماشین محسوب میشود. خیلی از مردم راه استفاده از این ماشین الکترونیک را بلد نیستند و آنقدر پای کامپیوتر به تفنن و وقتگذرانی مشغول هستند که هم چشمهایشان کمسو میشود و هم مفاصلشان به عوارض گوناگون دچار میشود، در حالیکه استفاده منطقی از کامپیوتر همین است که شما به صورت متناوب پای آن بنشینی و در فواصل گوناگون به چشمهایت استراحت بدهی و با بعضی حرکتها و نرمشها ولو ساده، خودت را از عوارض گوناگون مفصلی مثل آرتروز ایمن نگهداری، اما آشکارترین پدیده زیانآور ماشینزدگی را ما در تهران شاهد هستیم. وفور خودروهایسواری به خصوص سواریهای تکسرنشین، افزایش آلودگی هوا، آلودگی صوتی، حوادث رانندگی و همانطور که گفتند در تنگنا قرار گرفتن آمدوشد عابران پیاده و به ویژه کودکان، بیماران و کهنسالان که متاسفانه رانندگان خودروها در خیابانها رعایتشان را نمیکنند. این ماشینزدگی به خاطر استفاده بیرویه از خودروهای شخصی پیش آمده است.
شهرداری تلاش میکند با توسعه مترو، خطوط اتوبوسهای سریعالسیر، اسباب رفت و آمد سریعتر و راحتتر مردم را فراهم کند تا آنها نیازمند آوردن ماشین شخصی به خیابانها نباشند. این بهترین راه و شیوه مبارزه با ماشینزدگی است که تهران و بسیاری از شهرهای بزرگ کشور ما به آن مبتلا شدهاند. ماشینزدگی نوع دیگرش استفاده افراطی از خودروهایسواری است که متاسفانه عده زیادی از مردم به آن عادت کردهاند.
افزایش وزن، برآمدن شکم و مبتلا شدن به بیماریهایی مثل افزایش چربیخون، تنبل شدن کبد، قلب، معده و رودهها و فرسودگی و پیری زودرس به علت دور ماندن از تحرک، ورزش و طبیعتگردی است. این هم از پیامدهای ماشینزدگی است. شرکتهای تولیدکننده خودرو دوست دارند مردم هرچه بیشتر خودروی شخصی بخرند اما یک سیاست کلان در حکومت باید باشد که این جهتگیری را به سود حملونقل عمومی مهار کند از جمله به گسترش شبکه مترو، اتوبوسهای سریعالسیر، تاکسیرانی مفید و پاسخگو کمک کند تا شاهد افزایش عوارض و ناخوشیهای ناشی از ماشینزدگی نباشیم.